فــور ابــزار

 شناختن زنبور و ارزش گذاشتن به آن فقط به خاطر عسل، نادیده گرفتن اهمیت اصلی حشره بسیار مفید و عدم درک ارزش حقیقی آن است. مواد غذایی مورد نیاز زنبور عسل برای ادامه زندگی و بقای اجتماع آن بر دو نوع است. اول مواد قندی که از شهد گلها بدست آمده و به صورت عسل طبیعی تهیه و ذخیره می شود و دوم مواد چربی و پروتئینی که این دسته از مواد، از گرده گل گیاهان توسط زنبور تأمین می گردد. در حقیقت شهد گلها هیچ اثری به طور مستقیم روی زندگی گیاهان نداشته و صرفاً مزدی است که گیاه برای جلب زنبور و انجام عمل گرده افشانی توسط او پرداخت می نماید. به این صورت که عمل گرده افشانی نیاز بسیاری از گیاهان موجود در طبیعت بوده و بدون آن هرگز قادر به تولید میوه و بذر نشده یا با کیفیت بسیار نازلی تولید خواهند نمود.

در آزمایشات مختلف برای تعیین نقش عوامل مختلف در گرده افشانی گیاهان مشخص شده که 1% مجموع گرده افشانی ها توسط باد، 6% آن توسط بقیه حشرات منهای زنبور عسل و 93 % باقیمانده را زنبور عسل به تنهایی انجام می دهد. در بررسی های مختلف ارزش گرده افشانی زنبور عسل را از حدود 60 تا 143 برابر ارزش تولیدات مستقیم کندو برشمرده اند. برای توضیح بیشتر اشاره می شود اگر ارزش کل تولیدات یک کندو را حدود 50 هزار تومان در نظر بگیریم با توجه به مطلب قبلی، ارزش افزوده ای که زنبور عسل در محیط ایجاد می کند حداقل برابر 3 میلیون تومان می باشد که اگر مقدار حداکثر بیان شده را در نظر بگیریم این مبلغ به 7 میلیون و 150 هزار تومان بالغ می شود. توجه کنید که این مقدار مربوط به تنها یک کندو می باشد و برای درک اهمیت زنبور عسل و نقش بسیار مهم آن در حفظ طبیعت و اکوسیستم تنها کافیست که به تعداد کندو های موجود در ایران اشاره شود که بیش از 2 میلیون کلنی می باشد.

در حقیقت از تمام جاندارانی که انسان از آنها استفاده می نماید مانند چهار پایان، طیور و حشراتی مثل کرم ابریشم، تنها زنبور عسل است که هیچ گونه رقابتی با غذای انسان (از نظر کشت علوفه مورد نیاز برای تغذیه) و نیز هیچ گونه زیانی برای محیط زیست نداشته و نقش بسیار مهمی در بقای محیط زیست و رشد و شکوفایی آن دارد. آیا می توانید نقش گوسفندان را در بروز سیل و نقش زنبور عسل را در جلوگیری از آن تصور کنید؟ شاید بدانید که گیاهان مرتعی نقش بسیار مهمی در نفوذ نزولات جوی در خاک و در نتیجه جلوگیری از جاری شدن آن ها و تبدیل شدن به سیلاب دارند . استفاده از مرتع به صورت غیر علمی و چرای بی رویه و خارج از حد ظرفیت آن توسط گوسفندان، باعث تخریب مراتع، و در مقابل گرده افشانی زنبور باعث بذردهی، ازدیاد و تکثیر گیاهان مرتعی و در نتیجه رشد و شکوفایی مراتع خواهد گشت.